Perspectiva Independiente without background 001

Arubianonan bibando den exterior mester haya derecho di voto pa Eleccion di Aruba?

Durante e ultimo añanan diferente integrante di partido AVP a expresa nan deseo pa duna Arubianonan bibando den exterior derecho di voto pa eleccionnan parlamentario di Aruba. Prome minister Mike Eman a hasta laga sa cu e proceso pa haci esaki un realidad ta canando caba.

Den e temporada di eleccion 2013 por a nota cu basta Arubiano bibando na Hulanda tawata comparti nan opinion via Facebook. Varios di nan tambe a expresa nan deseo di kier haya derecho di voto. Algun argumento menciona ta cu nan ta sigui desaroyonan via internet y via nan famia, cu nan lo por vota sin e influencia di tanto bandera y stickers y paradanan di auto, y cu otro paisnan si ta permiti vota for di exterior.

En berdad tin hopi pais cu ta ofrece nan ciudadanonan bibando den exterior e posibilad aki caba, entre otro Hulanda, U.S.A. y Republica Dominicana. Un diferencia entre Aruba y e paisnan aki ta cu e efecto cu esaki lo tin riba eleccionnan na Aruba, lo ta hopi mas grandi. Esaki tin di haber cu Aruba ta un pais chikito cu relativamente hopi Arubiano bibando den exterior, primordialmente na Hulanda. Segun calculacionnan di minister Eman tin mas cu 10.000 Arubiano bibando na Hulanda cu lo por vota, y contando Arubiano bibando den otro paisnan den exterior, un total di mas cu 15.000 persona lo haya derecho di voto.

Kiesdeler y restzetels
Ultimo eleccion 68.758 Arubiano tawata tin derecho di voto, di cual 58.350 (85%) a vota. Di e votonan aki, 57.794 tawata valido. E ‘kiesdeler’ tawata 2.752, cual kiermen cu un partido mester a ricibi por lo menos 2.752 voto pa yega 1 asiento.
Si Arubianonan bibando den exterior por a vota durante ultimo eleccion, y 50% di 15.000 a haci uso di nan derecho (7.500 voto), e kiesdeler lo a aumenta cu 13% pa 3109.
Aumento di e kiesdeler ta subi e drempel pa partidonan chikito yega 1 asiento, y repartimento di restzetels por resulta mas beneficioso pa partidonan grandi. Naturalmente e partidonan chikito tambe por haya mas voto for di exterior pa compensa un kiesdeler mas halto. Pero pa logra esaki den proporcion cu e situacion na Aruba, placa por hunga un rol crucial.

Placa
Pa campaña den exterior, politiconan lo mester busca maneranan pa comunica cu Arubianonan den exterior. Internet lo hunga un rol hopi importante den esaki. Arubianonan den exterior por haya hopi informacion via diferente website y rednan social manera Facebook. Cu placa, campaña via internet ta bira hopi mas efectivo. Prome cu eleccion na 2013 por a nota hopi propaganda di partidonan politico riba Facebook y websitenan noticiero. Cu e ausencia di politiconan den exterior, e cantidad di placa inverti den e metodonan aki probablemente lo aumenta substancialmente, creando un desventaha adicional pa partidonan di menos recurso.
Un otro opcion lo ta pa candidatonan bay otro pais pa campaña, en particularmente Hulanda, caminda mayoria di e asientonan den exterior lo ta. Pero pa esey tambe placa (y tempo) lo hunga un rol.

Hustificacion
Kisas e pregunta mas importante den henter e asunto aki ta ‘Dicon un persona cu no ta biba na Aruba mester haya un derecho pa tuma un decision cu no lo afecta e, pero si lo afecta Arubianonan bibando na Aruba?’. E votado den exterior no lo probecha of sufri di e consequencia di su voto. Asina un Arubiano den exterior por yuda dicidi ki medida Pueblo na Aruba lo haya, sin cu e ta afecta e votado den exterior. Y cu e cantidad di asiento cu esnan den exterior por representa (probablemente 2 pa 4 asiento), nan por ta decisivo den cua partido(nan) lo goberna nos pais. Parlamentarionan ta e representantenan di Pueblo, y esnan den exterior lo yuda elegi representantenan cu no lo representa nan. Excepcion riba e argumento aki ta Arubianonan den exterior cu lo regresa pronto, pero ‘regresa Aruba’ no lo ta un exigencia pa por vota for di exterior.

Un otro bon pregunta ta si Arubianonan, cu tin por ehempel 20 aña bibando den exterior, por huzga e situacion y desaroyonan na Aruba suficientemente pa por yega na un decision responsabel. Biba na Aruba mester por tin balor agrega den cada ciudadano su proceso pa yega na su escogencia.

Referendum
Un idea ta pa pone e decision tocante e ley aki directamente den man di Pueblo Arubiano, bibando na Aruba, cu un referendum. Asina esnan cu tin cu biba cu e resultado di eleccion, por dicidi si Arubianonan den exterior por haya e derecho di influencia e resultado.

Klik aki pa lesa opninion di partidonan politico riba e tema aki.

Kiko abo ta pensa?

Arubianonan bibando den exterior mester haya derecho di voto pa Eleccion Parlamentario di Aruba?
  • Votes: 0%
  • Votes: 0%
Total Votes:
First Vote:
Last Vote:














Expresionnan haci den e articulo aki no necesariamente ta refleha opinion di ArenaPoliti.co

7 motibo pa laga Pueblo eligi su Gabinete

Columna Asiento 22 | S01E05 Hopi ciudadano ta na fabor di un cambio den nos sistema democratico cu lo duna Pueblo e poder pa eligi Parlamento y un (minister-)presidente den eleccionnan separa. De...

Sigui lesa...

Inscribi pa ricibi un resumen semanal di e articulonan mas impactante.

 

Contacto

ArenaPoliti.co ta un website di BPS Media

 

Pa tuma contacto of pa manda comunicado:

[email protected]

 

Advertising:

[email protected]

x

 

Inscribi pa ricibi un resumen semanal di e articulonan mas impactante.