Perspectiva Independiente without background 001

Elton Lioe-A-Tjam (ABO): Democracia participativo, ta encera mas cu algun cambio cosmetico den e ‘Kiesverordening’

Elton09
Despues cu partido ABO a mustra riba e falta di democracia riba nos isla, e nivel hopi abou di debatenan parlamentario y e mal funcionamento di nos sistema democratico den varios publicacion y comunicadonan radial, awor despues di 31 aña di Status Aparte y 16 aña cu Aruba a wordo goberna pa un solo partido, awor diripiente algun politico tradicional ta admiti publicamente cu e sistema democratico no ta funciona, cu gobierno no ta respeta parlamento, nan mes tin berguensa con parlamento ta funciona y cu esaki tin cu wordo cambia. Porcierto un desaroyo positivo, pero e pregunta ta keda si esaki ta algo di sinceridad of algo di mas manipulacion politico, pa solamente gana voto. No lubida e frase ‘Campaña ta un cos, goberna ta otro’.

Ultimo tempo, e falta di esunnan cu a haya mas voto riba un lista durante eleccion den parlamento, ta wordo uza como excuus pa e nivel hopi abou di nos parlamento y e falta democratico na Aruba. Pues pa falta di algun ‘vote getters’ den parlamento (pues nada di capacidad of cualidad), nos sistema democratico no ta funciona. P ’esey mester cambia e ‘Kiesverordening’ awor. Pa algun hende, esaki ta e cambio necesario cu lo drecha e falta democratico. E webo di Columbus. Pero en realidad e ‘solucion’ aki, ta nada otro cu e practica existente di tur partido tradicional di busca cierto persona popular pa pone riba lista. No ta un secreto cu e partidonan aki ta gusta acerca musico, sindicalista, deportista y hasta comediante pa afilia nan mes cu e partido, pasobra nan ta popular. Un cierto politico hasta a haci’e su hobby pa rondona su mes cu musiconan, uzando fondonan publico. Aspectonan di formacion, contenido of dedicacion pa sirbi pueblo, eseynan no ta importante pa e partidonan tradicional. Solamente e cantidad di voto, pa asina keda na poder, ta importante. Awendia, nos tur por wak e resultado di e politica tradicional aki di popularidad. Awendia, nos tur ta testigo y victima di e ‘logronan’ di esunnan cu haya mas voto. Awendia nos tur por mira con esunnan cu a haya mas voto, ta sinti nan mes manera un Dios, enbes di un sirbido di pueblo. Pues den nos humilde opinion, un cambio asina lo no hisa e nivel parlamentario, drecha e falta democratico of lo ta un garantia cu pueblo su interes lo wordo sirbi porfin.

Un fabula similar tambe a wordo conta na 1997. Den e aña aki, e politico tradicional a laga pueblo (incluso tur gremio) kere cu si hisa e salario y beneficionan di minister y parlamentario barbaro, e nivel democratico tambe lo a subi. Mientrastanto nos tur sa cu esey tabata un engaño y cu parlamentarionan mes ta keha di e nivel hopi abou y e falta democratico. E ta zona masha leuk y popular pa culpa ‘esunnan di tiki voto’ pa e falta democratico y cu un cambio den e ‘Kiesverordening’, unda esun cu haya mas voto lo drenta parlamento, ta e solucion. Pero en realidad, esaki ta un otro forma pa no atende cu e problema real: NOS POLITICONAN TRADICIONAL NO TA SCUCHA OF RESPETA PUEBLO DESPUES DI ELECCION!

Awendia, ministernan y parlamentarionan ta haci manera cu nan ta doño di Aruba, pasobra pueblo a haci nan popular of a duna nan e ‘mandato’ pa haci y deshaci. Awendia, pueblo tin cu bay cerca un minister of parlamentario pa haya cualkier cos, mientras pa ley nan tin e derecho pa esaki caba.  Awendia, pueblo mester tin e mesun opinion cu e partido cu ta na mando, sino intimidacion y persecucion. Con esaki por wordo considera como democracia?

E sistema democratico nunca a funciona y esey a conduci cu Aruba ta den e situacion cu e ta actualmente aden. No tin ‘accountability’ politico y corupcion a bira algo normal den politica. E lo ta mas miho y sincero pa drecha henter e sistema democratico awor, enbes haci algun cambio cosmetico. Nos di partido ABO ta di opinion cu e cambionan proponi den e ‘Kiesverordening’, lo no hisa e nivel parlamentario of duna pueblo mas bos y poder democratico. E cambionan proponi, ta manera pone un poco lipstick riba cara pa mustra bunita.

Si e partidonan tradicional kier cuminsa duna contenido na nos sistema democratico y participacion real na pueblo, laga nan inclui tambe e siguiente puntonan den e discusion y e tratamento riba e cambionan cosmetico den e ‘Kiesverordening’:
  1. Introducion di e ley encuanto financiamento di partidonan politico;
  2. Areglo husto pa subsidio igual pa tur partido politico cu ta participa na eleccion. Asina por limita dependencia di ‘Big Fishnan’;
  3. Areglo husto di tempo di transmision (‘zendtijd’) na television y radio pa cada partido politico. Asina pueblo por haya mas informacion y e partidonan nobo cu no tin un propio medio di comunicacion por comunica cu pueblo sin cu nan ta wordo boicot;
  4. Institui un Autoridad Electoral (cuerpo di arbitronan) cu ta supervisa e campaña electoral y cu poder di duna sanccion si ta necesario. Su tarea lo ta pa vigila conducta, comportacion etico etc.;
  5. Haci limpi (‘opschonen) e rigistro di votadornan na Censo. Esaki pa evita fraude (pa hendenan cu no ta autorisa, por eherce e derecho di voto);
  6. Crea e posibilidad pa sostene lista di partido politico (nobo), via e propio partido cu mester cumpli cu e rekisito di colecciona un cierto cantidad di firma pa por tuma parti na e eleccion. Esaki lo ta mas facil, practico y moderno enbes di pidi e cuidadano bay censo pa firma un lista. E ora ey e lista di firma solamente mester wordo controla;
  7. Crea e posibilidad pa Arubianonan cu ta biba den exterior (cu pasaporte Hulandes) por vota den eleccion 2017.

(www.aboaruba.org, This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.)

Expresionnan haci den e articulo aki no necesariamente ta refleha opinion di ArenaPoliti.co

7 motibo pa laga Pueblo eligi su Gabinete

Columna Asiento 22 | S01E05 Hopi ciudadano ta na fabor di un cambio den nos sistema democratico cu lo duna Pueblo e poder pa eligi Parlamento y un (minister-)presidente den eleccionnan separa. De...

Sigui lesa...

Inscribi pa ricibi un resumen semanal di e articulonan mas impactante.

 

Contacto

ArenaPoliti.co ta un website di BPS Media

 

Pa tuma contacto of pa manda comunicado:

[email protected]

 

Advertising:

[email protected]

x

 

Inscribi pa ricibi un resumen semanal di e articulonan mas impactante.