Dicon Hulanda por keda insisti riba supervision di Cft?
Despues cu Gabinete Mike Eman II a haya un KB na juli 2014, hopi discusion a tuma luga tocante e legalidad di e KB. Diferente hurista a expresa diferente opinion, basa riba diferente articulo di Statuut. Actualmente tin un Algemene Maatregel van Rijksbestuur (AMvRB) den preparacion, cu por bira un hecho si Gabinete Mike Eman II no acepta supervision financiero di Cft “voluntariamente”.
“Afspraak is afspraak”
Kico ta duna Hulanda e derecho di tuma e accion aki? Gobernantenan y huristanan por discuti riba articulonan di statuut y diferente interpretacionnan extensivamente. Pero loke hopi biaha ta wordo lubida den e discusionnan aki ta e acuerdonan cu Gabinete Mike Eman I y II mes a sera cu Gobierno Hulandes. Acuerdonan cu Hulanda a y ta usa pa purba yega na supervision financiero por medio di Cft.
“Ki acuerdonan?” hopi lo puntra. Esey ta un bon pregunta, paso ora e acuerdonan wordo presenta publicamente, nan por mustra un tiki ‘vaag’, cu palabranan cautelosamente selecta, comosifuero cu kier crea e impresion cu e acuerdonan ta mas positivo pa Aruba cu nan ta en realidad. Formulacionnan cu ta laga espacio pa diferente interpretacion, y pa Hulanda haci loke Gabinete Mike Eman ta bisa di no a palabra. Algo cu bo no lo spera ora un acuerdo ta trata algo asina importante manera Aruba su autonomia financiero.
Un ehempel di esaki ta e acuerdo di 3 di juli 2014 entre prome minister Eman, prome minister Rutte y minister Plasterk. Punto 3 di e acuerdo aki ta bisa lo siguiente:
“Op verzoek van Aruba en Nederland wordt dit onderzoek uitgevoerd in de vorm van een onafhankelijk secretariaatsrapport van een team bestaande uit deskundigen met ervaring in met overeenkomstige taken belaste organen in Koninkrijksverband.”
E texto aki no ta menciona Cft explicitamente, pero si ta describi Cft exactamente. Ora ArenaPoliti.co a mustra parlamentario Rene Herdé (AVP) riba esaki, Sr. Herdé a insisti cu Hulanda a interpreta e acuerdo ey, en particularmente punto 3, diferente cu gobierno di Aruba.
Tin prueba cu Mike Eman a bay di acuerdo cu supervision di Cft?
Durante e welga di hamber di sr. Mike Eman (despues di e acuerdo en cuestion), parlamentarionan Hulandes a haci preguntanan al caso na minister di asuntonan di reino Ronald Plasterk. Den su contestanan, cu a wordo publica e mesun dia cu sr. Eman a stop cu su welga di hamber, e minister Hulandes ta menciona e mesun punto 3, y ta papia di comunicacion entre gobierno di Aruba y di Hulanda cu lo mester mustra cu tawata “helder” cu den e acuerdo ta trata di Cft:
“Op 3 juli zijn met de minister-president van Aruba afspraken gemaakt, neergelegd in een gezamenlijke persverklaring over het uitvoeren van een onafhankelijk onderzoek door het secretariaat van het College Financieel Toezicht (Cft). In die verklaring is onder punt 3 het volgende opgenomen: “Op verzoek van Aruba en Nederland wordt dit onderzoek uitgevoerd in de vorm van een onafhankelijk secretariaatsrapport van een team bestaande uit deskundigen met ervaring in met overeenkomstige taken belaste organen in Koninkrijksverband”.
Er is maar één met overeenkomstige taken belast orgaan in Koninkrijksverband, dus de tekst is op zich al helder. Uit de communicatie tussen de regering van Aruba en de Nederlandse regering was bovendien helder dat de tekst duidde op een team bestaande uit deskundigen van het Cft. Met het oog op het proces van het vinden van een acute oplossing, acht ik het niet dienstig die communicatie nu publiek te maken. Ik ben desgevraagd bereid om dit vertrouwelijk met uw Kamer te delen.”
Mito
Ex-candidato di AVP y actual miembro di Raad van State, Mito Croes, no ta di acuerdo cu e contesta di minister Plasterk. Sr. Croes, cu tawata presente durante un conference call entre prome ministernan Eman y Rutte, a bisa den un reaccion: “Hetgeen in de beantwoording van de Kamervragen door de genoemde bewindslieden wordt gesteld, namelijk dat minister-president Eman akkoord zou zijn gegaan met een onderzoek naar de landsbegroting van Aruba door het College financieel toezicht (Cft) en dat hij later dit akkoord zou hebben gebroken, is apert onjuist. Ik ben desgewenst bereid dit onder ede te verklaren bij een eventuele enquête over deze kwestie.” Sr. Croes tambe ta reclama cu mandatarionan Hulandes publicamente a cualifica prome minister Mike Eman como "een onbetrouwbare bestuurder die gemaakte afspraken niet nakomt. En die bij KB gedwongen moet worden afspraken na te leven."
Mientras cu sr. Mito Croes ta papia di un conference call specifico, sr. Plasterk ta papia di “communicatie tussen de regering van Aruba en de Nederlandse regering”, cu posiblemente ta referi na mas cu un (1) conference call. Te ainda sr. Plasterk no a haci (parti di) e negociacionnan cu e ta referi na dje publico. Loke si ta conosi, ta cu e welga di hamber a termina, y Cft a investiga presupuesto 2014.
Protocol
Tin mas acuerdonan cu a habri caminda pa supervision financiero di Cft. Tin e Samenwerkingsprotocol Aruba-Nederland di 27 oktober 2011, e Uitvoeringsprotocol Aruba-Nederland di 28 maart 2013, y tambe mas 'comunicacion' y 'afspraken' cu Hulanda ta referi na dje. Tur esaki mientras cu AVP mes ta admiti cu for di 2010 caba Hulanda tawata kier pa Cft supervisa finansas di Aruba. Cu e conocemento aki bo lo spera cu gobernantenan no lo duna Hulanda cualkier espacio of posibilidad pa mina nos autonomia financiero. Na varios ocacion diferente partido (MEP, PDR, PPA, UPP) a avisa ministernan y parlamentarionan di AVP pa 'tene cuidou' cu e acuerdonan aki cu Hulanda, en coneccion cu nos autonomia. Pues, no por bisa cu niun hende por a premira e consecuencianan cu a tuma luga.
Durante un reunion publico den Parlamento aña pasa, parlamentario Donny Rasmijn (AVP) a referi na avisonan continuo di Booshi Wever (UPP) tocante e acuerdonan cu Hulanda. Prome minister Eman mes a expresa cu porta e tawata "bon confia" cu relacionnan di Reino. Kisas toch algun indicacion cu den partido AVP ta existi e pensamento cu Gabinete Mike Eman I y II mester a ta mas cauteloso den negociacionnan cu Hulanda.
Hasta e politico Curasoleño Helmin Wiels (d.f.m.) na diferente ocasion a dirigi su mes na Mike Eman publicamente y cu palabranan fuerte a reta sr. Eman pa un debate, yam'e pa bendedo di pais, y adverti'e cu "ora e [Hulandesnan] cuminsa scop bo [...] lo bo yora, y bo pueblo lo yora." Palabranan cu a wordo tuma mas serio ora sr. Mike Eman a yora durante su welga di hamber, despues cu Hulanda a instrui gobernador pa no firma presupuesto di Aruba.
Situacion financiero
Nos no por lubida riba Aruba su situacion financiero. Depende ken bo puntra, bo lo tende cu nos finansas publico ta ‘un desaster’, ‘malo’, of ‘delicado’. Mas positivo cu delicado dibaina bo lo tende, hasta for di ministernan y parlamentarionan di AVP. Dicon nos situacion financiero ta relevante den e discusion di e AMvRB? Simplemente bisa; si nos situacion financiero tawata bon, Hulanda lo a tin ‘geen poot om op te staan’ pa keda insisti riba supervision financiero cu nan envolvimento.
Den Haag
Tin varios punto cuestionabel di e maneho di Gabinete Mike Eman I y II pa cu nos autonomia. Mescos ta conta pa Gobierno Hulandes. Pa añas Hulanda a elogia e maneho di Gabinete Mike Eman I y para wak mientras cu nos situacion financiero a keda empeora, pa despues di eleccion 2013 ‘make their move’. Mientrastanto otro islanan den Reino Hulandes tawata experenciando un trato hopi diferente di Hulanda. Ex-prome minister di Corsou, Gerrit Schotte, a haci e siguiente remarke: “De nationale schuld van Curaçao is gestegen van 55 naar 98 miljoen en dit werd bestempeld als een ‘serieuze zaak’, waarbij ingrijpen noodzakelijk werd geacht [...] Als dit een serieuze zaak is, hoe is de schuld van Aruba dan te noemen? [...] Aruba heeft in vijf jaar tijd nationale schuld verdubbeld van 2,2 naar 4,6 miljard, terwijl Nederland toekijkt.”
Mientras cu tin speculacion cu e AMvRB por trece un fin na Gabinete Mike Eman II, no mester ta un sorpresa si sr. Mike Eman y Gobierno Hulandes yega na un acuerdo (atrobe), presenta cu palabranan bunita, formula cautelosamente, acompaña pa un avalancha di press releases y reportahenan ´positivo´. No lo ta straño si Hulanda coopera cu algo asina. Apesar di e menasa di un AMvRB, ta mustra cu Gabinete Mike Eman keto bay ta e Gobierno cu Hulanda ta prefera pa Aruba.
Tempo lo mustra si e 'house of cards' di Gabinete Mike Eman lo wanta, y kico lo ta e prijs di e consecuencianan di e negociacionnan entre Gobierno di Aruba y di Hulanda. Un prijs cu Pueblo di Aruba lo mester bay paga, one way or another.
Situacion financiero
Nos no por lubida riba Aruba su situacion financiero. Depende ken bo puntra, bo lo tende cu nos finansas publico ta ‘un desaster’, ‘malo’, of ‘delicado’. Mas positivo cu delicado dibaina bo lo tende, hasta for di ministernan y parlamentarionan di AVP. Dicon nos situacion financiero ta relevante den e discusion di e AMvRB? Simplemente bisa; si nos situacion financiero tawata bon, Hulanda lo a tin ‘geen poot om op te staan’ pa keda insisti riba supervision financiero cu nan envolvimento.
Den Haag
Tin varios punto cuestionabel di e maneho di Gabinete Mike Eman I y II pa cu nos autonomia. Mescos ta conta pa Gobierno Hulandes. Pa añas Hulanda a elogia e maneho di Gabinete Mike Eman I y para wak mientras cu nos situacion financiero a keda empeora, pa despues di eleccion 2013 ‘make their move’. Mientrastanto otro islanan den Reino Hulandes tawata experenciando un trato hopi diferente di Hulanda. Ex-prome minister di Corsou, Gerrit Schotte, a haci e siguiente remarke: “De nationale schuld van Curaçao is gestegen van 55 naar 98 miljoen en dit werd bestempeld als een ‘serieuze zaak’, waarbij ingrijpen noodzakelijk werd geacht [...] Als dit een serieuze zaak is, hoe is de schuld van Aruba dan te noemen? [...] Aruba heeft in vijf jaar tijd nationale schuld verdubbeld van 2,2 naar 4,6 miljard, terwijl Nederland toekijkt.”
Mientras cu tin speculacion cu e AMvRB por trece un fin na Gabinete Mike Eman II, no mester ta un sorpresa si sr. Mike Eman y Gobierno Hulandes yega na un acuerdo (atrobe), presenta cu palabranan bunita, formula cautelosamente, acompaña pa un avalancha di press releases y reportahenan ´positivo´. No lo ta straño si Hulanda coopera cu algo asina. Apesar di e menasa di un AMvRB, ta mustra cu Gabinete Mike Eman keto bay ta e Gobierno cu Hulanda ta prefera pa Aruba.
Tempo lo mustra si e 'house of cards' di Gabinete Mike Eman lo wanta, y kico lo ta e prijs di e consecuencianan di e negociacionnan entre Gobierno di Aruba y di Hulanda. Un prijs cu Pueblo di Aruba lo mester bay paga, one way or another.
Expresionnan haci den e articulo aki no necesariamente ta refleha opinion di ArenaPoliti.co
Articulo similar
7 motibo pa laga Pueblo eligi su Gabinete
Columna Asiento 22 | S01E05 Hopi ciudadano ta na fabor di un cambio den nos sistema democratico cu lo duna Pueblo e poder pa eligi Parlamento y un (minister-)presidente den eleccionnan separa. De...
Sigui lesa...