Perspectiva Independiente without background 001

Desirée de Sousa-Croes (AVP): Conmemorando 60 aña di nos Constitucion den temponan di crisis constitucional

Con un acto di abuso di poder por kibra un relacion respetuoso di 60 aña

Riba 28 di oktober 1954 e paisnan cu es tempo ey tabata forma Reino Hulandes, a declara pa hunto y di boluntad liber accepta un orden nobo den Reino Hulandes. Den e orden nobo aki e paisnan lo salvaguardia independientemente nan propio interes y riba base di igualdad lo percura pa interesnan comun den Reino, como tambe a declara di lo yuda y sostene otro. Pues, cada pais den Reino Hulandes tin e derecho y obligacion di percura pa su propio interesnan, y tur pais den Reino hunto lo percura pa e interesnan comun. Nos Statuut ta duna reglanan pa cu e.o. coöperacion entre paisnan di Reino y constelacion constitucional di e paisnan di Reino Hulandes. 
Despues di segunda guera mundial mundo a conoce un proceso di dekolonisacion den varios continente. Paisnan cu pa siglonan tabata kolonia di un pais Europeo a pidi y adkeri nan independencia. Paisnan, manera e islanan di Antillas di antes, a haya autonomia y e derecho sagrado di un pais riba di autodeterminacion. 
For di aña 1954 paisnan den Reino Hulandes ta partnernan igual. No mescos (gelijk), pero si di igual balor (gelijkwaardig). Nos Statuut ta un ley superior na Constitucion Hulandes, como tambe na e Staatsregeling di Aruba, Korsow y Sint Maarten. Un solo nationalidad Hulandes pa tur habitante di Reino Hulandes, un solo cabes di gobierno -cu ta e herederonan di La Reina- un solo maneho pa cu  relacionnan exterior y un solo defensa ta algun punto di salida di nos Statuut. Coöperacion riba un variedad di tereno ta posibel, pero en principio cada Pais ta autonomo pa regla nan mes asuntonan interno.

Riba e ultimo punto aki, esta si un cierto situacion ta un asunto interno of un asunto di Reino, Aruba y Hulanda a pega cu otro algun luna pasa. Mirando e echo cu Statuut ta nombra limitativamente loke ta asuntonan di Reino, den art. 3 di Statuut[1] e discucion riba e punto aki nunca mester a yega asina leu. Nos presupuesto nunca tabata ta, no ta y nunca por ta un asunto di Reino. Articulo 43 lid 2 di Statuut[2] ta regla e asina yama “waarborgfunctie” y ta duna Gobierno di Reino e autoridad pa interveni den asuntonan interno di un di e paisnan di Reino pa defende e balornan menciona den art. 43 lid 1. E balornan aki ta derecho y libertadnan  humano fundamental, seguridad huridico y bon gobernacion. 
Lo por discuti cu si e supuesto fayo den presupuesto 2014 por ta cai bou di falta di bon gobernacion cu lo por hustifica intervencion di gobierno di Reino den nos asuntonan interno. Esaki ta un di e gritonan den laira di oposicion, cu lunanan largo a biaha pa Hulanda cu e intencion diabolico pa daña nomber di Aruba. Nan a reuni cu e enemigonan di nos Pais pa haya sosten den nan proposito pa baha gobierno di Aruba, sin worry cu hunto cu esaki ta perhudica nos economia y daña nomber di nos Pais internacionalmente. 
Fuera di e diferencia di interpretacion aki, tin tambe e asunto mas mahos ainda cu ta e manera cu Hulanda a haci pa obliga Aruba baha cabes. A desvia di ley, di reglanan stipula y di desencia pa pone un KB riba gobierno di Aruba, den e proceso aki falta respet pa function di Gobernador como organo di Pais y di Parlamento di Aruba, e representantenan democraticamente escohi pa Pueblo di Aruba, cu ya a aproba e presupuesto 2014. Pa falta di respet y por medio di un acto di abuso di poder, ta kibrando loke meramente nos Statuut a uni na ’54: e lasonan di amistad entre paisnan di Reino Hulandes. Awe nos ta mira cu Raad van Advies tambe ta di opinion cu door di no firma presupuesto 2014 gobernador di Aruba, a actua contra su tarea como organo di Pais. 
Den nos Statuut, art. 38a [3]/ [4] ta regla e posibilidad di institui un institucion pa trata discucionan den Reino of diferencia di interpretacion di Statuut. Den mas cu un occacion a pidi a base di e articulo aki pa institui un “geschillencommissie”, un comicion pa arbitrahe pa Reino. Un caminda pa bai ora cu Paisnan den reino no por sali for di un diferencia di opinion, por acudi pa haya oido y por duna un conseho y por yuda paisnan Sali manera amigo for di un impasse. Lastimamente te dia di awe, un comicion asina no a wordo realisa. Promesanan ta cu pronto e mocion di colega Parlamentarionan Yrausquin y Herde cu ta encera e deseo aki, lo ta riba mesa pa wordo discuti. 

Dia 15 di December pa añanan a celebra Dia di Statuut (Statuutdag), awor bautisa di nobo como Dia di Reino (Koninkrijksdag). E dia ey na aña 1954 Reina Juliana den su afan pa uni Reino Hulandes a anuncia e Statuut, e orden di ley nobo pa Reino Hulandes unda den conhunto paisnan di Reino a dicidi pa pone reglanan riba papel di con pa anda cu otro. Pero si paisnan den Reino Hulandes, sigur madre patria, no por respeta nos Statuut, e intencion puro di union y amistad cu cada pais tabatin pa 60 aña, nos Statuut lo ta un documento sin balor.

.


[1] Artikel 3
1.Onverminderd hetgeen elders in het Statuut is bepaald, zijn aangelegenheden van het Koninkrijk:
a. de handhaving van de onafhankelijkheid en de verdediging van het Koninkrijk;
b. de buitenlandse betrekkingen;
c. het Nederlanderschap;
d. de regeling van de ridderorden, alsmede van de vlag en het wapen van het Koninkrijk;
e. de regeling van de nationaliteit van schepen en het stellen van eisen met betrekking tot de veiligheid en de navigatie van zeeschepen, die de vlag van het Koninkrijk voeren, met uitzondering van zeilschepen;
f. het toezicht op de algemene regelen betreffende de toelating en uitzetting van Nederlanders;
g. het stellen van algemene voorwaarden voor toelating en uitzetting van vreemdelingen;
h. de uitlevering.
[2] Artikel 43
1.Elk der landen draagt zorg voor de verwezenlijking van de fundamentele menselijke rechten en vrijheden, de rechtszekerheid en de deugdelijkheid van het bestuur.
2.Het waarborgen van deze rechten, vrijheden, rechtszekerheid en deugdelijkheid van bestuur is aangelegenheid van het Koninkrijk.
[3] Artikel 38a
De landen kunnen bij onderlinge regeling voorzieningen treffen voor de behandeling van onderlinge geschillen. Het tweede lid van artikel 38 is van toepassing.
[4] Artikel 38
1. Nederland, Aruba, Curaçao en Sint Maarten kunnen onderling regelingen treffen.
2. In onderling overleg kan worden bepaald, dat zodanige regeling en de wijziging daarvan bij rijkswet of algemene maatregel van rijksbestuur wordt vastgesteld.
[..]

Expresionnan haci den e articulo aki no necesariamente ta refleha opinion di ArenaPoliti.co

7 motibo pa laga Pueblo eligi su Gabinete

Columna Asiento 22 | S01E05 Hopi ciudadano ta na fabor di un cambio den nos sistema democratico cu lo duna Pueblo e poder pa eligi Parlamento y un (minister-)presidente den eleccionnan separa. De...

Sigui lesa...

Inscribi pa ricibi un resumen semanal di e articulonan mas impactante.

 

Contacto

ArenaPoliti.co ta un website di BPS Media

 

Pa tuma contacto of pa manda comunicado:

[email protected]

 

Advertising:

[email protected]

x

 

Inscribi pa ricibi un resumen semanal di e articulonan mas impactante.